Δευτέρα, 15 Φεβρουάριος 2021 13:31

Ιστορική αναδρομή για τα 126 χρόνια του βόλεϊ

Γράφτηκε από τον

Την περασμένη Τρίτη 9 Φεβρουαρίου συμπληρώθηκαν 126 χρόνια από τη “γέννηση” του βόλεϊ.

Η πετοσφαίριση κατά την ελληνική ονομασία είναι ένα από τα δημοφιλέστερα αθλήματα στον κόσμο. Η Διεθνής Ομοσπονδία του Αθλήματος υπολογίζει ότι ένας στους 6 κατοίκους του πλανήτη παίζει ή παρακολουθεί αγώνες βόλεϊ. Το άθλημα αυτό επινοήθηκε το 1895 από τον Αμερικανό καθηγητή Γουίλιαμ Μόργκαν και από τότε έως και το σήμερα έχει εξελιχθεί.
Με αφορμή τη συμπλήρωση 126 χρόνων από τότε που ξεκίνησε τη λειτουργία του, κάνουμε μια ιστορική αναδρομή στο βόλεϊ. Η πετοσφαίριση επινοήθηκε το 1895 από τον Αμερικανό καθηγητή Γουίλιαμ Μόργκαν, ο οποίος εργαζόταν στο παράρτημα της ΧΑΝ (YMCA) του Χόουλιοκ, στην πολιτεία Μασαχουσέτη των ΗΠΑ. Προσπαθώντας να δημιουργήσει ένα ομαδικό παιχνίδι κλειστού χώρου, χωρίς τον κίνδυνο τραυματισμών, επινόησε το βόλεϊ. Αρχικά ονόμασε το παιχνίδι "μιντονέτ". Το όνομα βόλεϊ δόθηκε λίγο αργότερα, έπειτα από έναν αγώνα επίδειξης, μάλλον από τον Άλφρεντ Χάλστιντ.
Το νέο άθλημα διαδόθηκε πολύ γρήγορα, κυρίως μέσω των παραρτημάτων της Χ.Α.Ν. στις πολιτείες των ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη μεταφέρθηκε κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου από τους Αμερικανούς στρατιώτες. Αρχικά παιζόταν με διάφορες μπάλες. Το 1900 κατασκευάστηκε η πρώτη ειδική μπάλα βόλεϊ. Το 1947 ιδρύθηκε η Διεθνής Ομοσπονδία Πετοσφαίρισης (Fédération Internationale de Volleyball ή FIVB) στο Παρίσι, η οποία διαμόρφωσε ενιαίους διεθνείς κανονισμούς. Το 1963 ιδρύθηκε και Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πετοσφαίρισης (Confédération Européenne de Volleyball ή CEV). Το 1964 αποτέλεσε σημαντική χρονιά για το βόλεϊ, αφού εντάχθηκε στο πρόγραμμα της Ολυμπιάδας του Τόκιο, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες.
Στην Ελλάδα το βόλεϊ εισήχθη το 1922 από τον Πανιώνιο και τη ΧΑΝΘ. Πρώτος διδάξας του αθλήματος στην Ελλάδα θεωρείται ο γυμναστής Αναστάσιος Λευκαδίτης του Π.Γ.Σ. Στη συνέχεια, το βόλεϊ διαδόθηκε και σε άλλους συλλόγους με αποτέλεσμα να προκηρυχτούν τα πρώτα πρωταθλήματα 1924-1926 με πρωταθλητή τον Πανιώνιο το 1924, τον Π.Γ.Π το 1925 και τα Διδασκαλία το 1926. Το 1929-1932 δημιούργησαν ομάδες βόλεϊ η Νήαρ Ηστ, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο Ιωνικός, ο Πειραϊκός, ο ΠΟΠ, και η ΕΑΠ Πατρών. Ακολούθησε η δεκαετία 1930-1940 με τη μεγαλύτερη διάδοση του αθλήματος που ανακόπηκε από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στη συνέχεια του εμφυλίου. Το 1950-60 εμφανίστηκε πάλι το βόλεϊ με ελάχιστα τοπικά πρωταθλήματα. Το 1961 διοργανώνεται το 1ο Πανελλήνιο πρωτάθλημα με πρωταθλητή τον Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο. Το 1965 ιδρύεται από τον ΣΕΓΑΣ η Ελληνική Ομοσπονδία Αθλοπαιδιών (ΕΟΑΠ μπάσκετ- βόλεϊ -χόκεϊ') και ακολουθεί μια στάσιμη περίοδος μέχρι το 1967.
Το 1968 αρχίζει μια συστηματική προσπάθεια ανάπτυξης του βόλεϊ από την ΕΟΑΠ και τον διορισθέντα Κυβερνητικό Επίτροπο (ΚΕ) σύνδεσμος της ΓΓΑ με την ΕΟΑΠ Θεόδωρο Ανδρεάκο δ/ρα μηχανικό, πρωταθλητή του βόλεϊ του ΠΓΣ, μέλους της ΕΟΑΠ και του ΑΣΑΕΔ (Αθλητισμού ΕΔ). Το 1969 καθιερώνεται για πρώτη φορά πρωτάθλημα εθνικής κατηγορίας και προσλαμβάνεται ο παγκοσμίου φήμης Ρουμάνος προπονητής Stefan Roman, θεμελιωτής της τεχνικής του βόλεϊ στην Ελλάδα και δημιουργούνται μόνιμα κλιμάκια με την Εθνική ομάδα να μετέχει στο Κύπελλο Δυτικών χωρών για πρώτη φορά.
Το 1970 αποτελεί το σημαντικότερο σταθμό για το ελληνικό βόλεϊ. Ευοδώνονται οι προσπάθειες του ΚΕ Θεόδωρου Ανδρεάκου για τον διαχωρισμό του αθλήματος από το μπάσκετ σε ανεξάρτητες Ομοσπονδίες ΕΟΠΕ (Πετοσφαίρισης) και ΕΟΚ (Καλαθοσφαίρισης). Καθιερώνονται και τελούνται στην Αθήνα οι 1οι Βαλκανικοί αγώνες με πρωτοφανή κοσμοσυρροή για το άθλημα.
Εκπονείται από τον Θ. Ανδρεάκο και εγκρίνεται από το ΓΓΑ [3] Κ. Ασλανίδη και μπαίνει σε εφαρμογή από την ΕΟΠΕ πενταετές σχέδιο αναπτύξεως του βόλεϊ. Καθιερώνονται αθλητικά κίνητρα (εισαγωγή διεθνών αθλητών στα ΑΕΙ), υποτροφίες στα μέλη των εθνικών ομάδων, ιδρύονται τοπικές επιτροπές στην επαρχία, λειτουργεί σχολή προπονητών, κατασκευάζονται τα πρώτα κλειστά γήπεδα από τη ΓΓΑ και γενικά μπαίνουν τα θεμέλια της σε βάθος διάδοσης του βόλεϊ. Ακολουθούν και οι διεθνείς επιτυχίες: 3η Εθνική εφήβων στο Λούκοβιτ (1971), 3η Εθνική ανδρών στους Μεσογειακούς της Σμύρνης (1971), 5η Εθνική ανδρών στο Κύπελλο Ανοίξεως (1972), 1η Εθνική ΕΔ στο CISMS στη Θεσσαλονίκη (1973), 1η στο Κύπελλο Ανοίξεως το (1980), όσο και στο Βαλκανικό (1980) για να συνεχίσει την ανοδική πορεία του.
Από το 2000 και μετά ισχύουν νέοι κανονισμοί, τους οποίους η διεθνής ομοσπονδία έχει θεσπίσει με στόχο τη θεαματικότητα του αθλήματος.
Ο χρόνος κατοχής της μπάλας στο σερβίς έγινε 8
- επιτρέπεται η απόκρουση της μπάλας με το πόδι ή οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος
- ο προπονητής μπορεί να στέκεται σε μια ορισμένη περιοχή ανάμεσα στο πάγκο και στο γήπεδο.
- στο σερβίς η μπάλα επιτρέπεται να ακουμπήσει στο φιλέ κ.α.